Türkiye’nin orman varlığının korunması amacıyla ıcığı cıcığı yerel imkanlarla üretilen cuşiş geciktirici yapıt, muhtelif ülkelerden birlikte bağ görüyor.
Orman yangınlarında ağaçların yanmasını yavaşlatan, alevlerin henüz ulaşmadığı yerlerde ise ağaçların tutuşmasını geciktiren yerli hararet geciktirici, yeşil vatanın alevlere cebin savunulmasında alım çalım oynuyor.
İzmir’da yüzde 100 evcil imkanlarla geliştirilen likit, tatbikatlarda elde edilen kudretli sonuçların arkası sıra 1 Haziran’dan bu yana yangınla mücadelede kullanılıyor.
Rengi dolayısıyla kamuoyunda “kırmızı likit”, “al köpük” namına bilinen yapıt, cuşiş sırasında uçaklarla hem yanan bölgeye hem birlikte alevlerin yaklaştığı bölgelerin üzerine boşaltılıyor. Al köpük alevlerin sardığı alanda yanmayı yavaşlatıyor, alevlerin daha ulaşmadığı bölgede de ağaçların tutuşmasını geciktirerek yangına “kırmızı biçim” çekiyor. Böylecene yangını tamamen söndürecek kayran ekiplerine devir kazandırılıyor.
Türk mühendisler geliştirdi
Yerli ateş geciktiriciyi üreten Neuvatec Teknoloji’nin Umumi Heyet Başkanı Özay İpek, AA muhabirine, kestirmece 10 yıldır türlü alanlarda Ar-Ge çalışmaları yaptıklarını, sabık sene Muğla ve Antalya’de yaşanan yangınlardan bilahare cuşuhuruş geciktirici ürün çalışmalarına hız verdiklerini anlattı.
Doğa dostu benzeri ürünle orman yangınlarının engellenmesi, durdurulması ya bile genişlik bodur sürede söndürülmesi amacıyla yola çıktıklarını anlatım eden İpek, “Bu sezonun başına kâin ürünümüzü yetiştirdik. Orman Genel Müdürlüğümüz lüzumlu testleri yaptıktan sonra 1 Haziran’birlikte yangın sönüm uçaklarının havalandığı seçme yangında, birkaç yangın derogasyon başlamak için ürünümüz kullanıldı.” dedi.
Yangına açıktan müdahalelerde buharlaşma ve rüzgar nedeniyle boşaltılan suyun tamamının hareketli olamadığını kaydeden İpek, şöyle konuştu:
“Birinci faydası bu. İkinci faydası orman teşkilatının zorlandığı hususlardan biri olan bayır yangını denilen ağaçların gaga noktalarından haddinden fazla acul yayılan yangının aşağıya tenzil özelliği olması. Bunun dışında yangının rüzgara makul artma yönüne ayrımsız şekil oluşturuluyor. Kırmızı olmasının sebebi bu, ayırt edilmesi. O hassaten kadar cuşiş gidiyor. O hassaten geldiğinde hararet enerjisini kaybederek evet sönüyor ya birlikte kara ekiplerinin müdahalesine okkalı az buçuk kazandırıyor. Ama orman yangınlarındaki kesme son kişmiri müdahalesiyle kabil. Buradaki yer makro unsurlardan biri albeni araçlarının burada bire bir grup oluşturarak karaca ekiplerine devir kazandırması.”
“Stratejik bire bir yayın”
Eş özelliğe ehil yangın geciktiricinin ABD’üstelik de üretildiğini hatırlatan İpek, ABD’nin tor maddesini dışarıdan aldığı üzere yemeden içmeden birkaç ülkeye bu ürünü verdiğini dile getirdi.
Ürünlerinin idmansız maddesinin Türkiye’den olduğunun altını çizen İpek, “Bizim ürünümüz Türk mühendisleri vasıtasıyla Türk madenleri ve olmamış maddeleri kullanılarak geliştirildi. Bu iz stratejik benzeri yayın. Maatteessüf bazı gerekçelerle ülkeler ciddi idmansız maddeleri birbirine vermiyorlar, imtina ediyorlar, yasaklıyorlar ihracını. O yüzden bu minval ürünlerin, evcil kaynaklarla yerli mühendisler tarafından geliştirilmesi çokça mehabetli. Bunun önemini önümüzdeki yıllarda henüz aşkın göreceğiz.” ifadelerini kullandı.
Avrupa Birliği ve Akdeniz ülkelerinin orman yangınlarıyla savaşım için eş benzeri platform oluşturmaya çalıştığına belen eden İpek, abuhava değişikliği kaynaklı çokça henüz iri yangınlar öngörüldüğü amacıyla yeşil alanı kaybetmeden çözüm yetiştirmek zorunda olduklarını vurguladı.
İpek, toptan iklim değişikliğinin umum dünyada ormanları gözdağı ettiğine dikkati çekerek, bu nedenle ürünün ev dışından da rabıta gördüğünü bildirdi. İpek, ürünün yıpranmamış olması dolayısıyla bu yıl yemeden içmeden mikro içine yönelik üretim yaptıklarını ancak gelecek yıldan itibaren ihracata da yöneleceklerini aktararak “Önümüzdeki sezon için yaptığımız anlaşmalar var. Avrupa ülkeleri özellikle olmak amacıyla birçok ülkeye önümüzdeki yıl ürünümüzü ihraç ediyor olacağız.” ifadelerini kullandı.
Kara araçlarında de kullanılması hedefleniyor
Orman yangınlarına albeni karardıktan sonraları havadan müdahalenin haddinden fazla mümkün olmadığını ifade fail İpek, bu nedenle kara araçlarında bile kırmızı sıvının kullanılabilmesi amacıyla çalıştıklarını kaydetti.
İpek, ürünün kişmiri araçlarından atılan versiyonunun akşam süresince birlikte tıpkısı forma oluşturulmasına ve haddinden fazla henüz beş altı kayıpla orman yangınlarını bitirmeye yardımcı olacağını sözlerine ekledi.
