Gayrimenkul çalım ve satım işlemleri tapu sicil müdürlükleri dışında noterliklerde bile yapılabilecek. Noter ücreti taşınmazın değerine bakarak 500 liradan bir iki ve 4 bin liradan fazla olamayacak. Dünya’dahi Sevgili Sakarya imzasıyla vadi düz habere göre, gayrimenkul satış sözleşmesinin düzenlenmesinden belde oluşan zarardan noterler birlikte sorumlu olacak. Bu zararın oran aracılığıyla ödenmesi halinde izzet, sözleşmeyi düzenleyen notere cayma edecek. Notere alın açılacak davalar, tapu sicilinin bulunduğu kayran mahkemesinde görülecek.
Meclise verilen egemenlik paketiyle emlak satışlarının noterliklerden üstelik yapılmasının yolu açılıyor. Zaman Meclis Doğruluk Komisyonu’nda görüşülecek kanun teklifinde düz düz düzenlemeye göre; noterler, taşınmaz komutan başvurusu üstüne başvuru belgesi düzenleyecek, gayrimenkul üzerindeki değme tip kısıtlamayı ve gayrimenkul satışıyla ilişkin farklı kanunlarda saha alan sınırlamaları dikkate alacak. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce tapu kayıt örneği ve başka belgeler, tapu enformatik sistemi aracılığı ile noterlerle paylaşılacak. Taşınmaza ilişik kayıt ve belgelerin muallel olması durumunda ilişik tapu müdürlüğünden yarım yamalak olan konular tümce üzerinden murat edilecek ve eksiklikler tapu müdürlüğünce giderilerek sisteme aktarılacak.
Noterlerce hak sahibi belirlendikten ve taşınmazın satışına engel hukuki ayrımsız durumun bulunmadığının tespit edilmesinin peşi sıra taşınmaz satış mukavelesi yapılacak. satış sözleşmesi tarafl arca imzalandığı anda noter, tapu bilişim sisteminden yevmiye numarası alarak sözleşmeyi bu sisteme kaydedecek. Sözleşmenin sisteme kaydından sonraları tapu müdürlüğünce taşınmazın tapu siciline tescili sağlanacak. satış mukavelesi ile gayrı vesaik, noterlik aracılığıyla sisteme aktarılacak ve fiziksel adına arşivlenecek. Tapu araç örneği ve değişik belgelerden adalet sahibinin belirlenememesi yahut satışa bariyer türel ayrımsız durumun varlığı halinde noterlerce satma işlemi gerçekleştirilmeyecek.
Noterlik ücreti 4 bin TL’den aşkın olamayacak
Yasa teklifine göre, noter ücreti taşınmazın değerine göre 500 liradan az ve 4 bin liradan fazla olamayacak. Bu miktarlar, yeniden valüasyon oranında takvim yılı esasen lakırtı etmek amacıyla artırılacak. Noterler eliyle yapılacak gayrimenkul komutan sözleşmelerinde çabucak tapu harcı alınacak, bu işler amacıyla ayrıca noter harcı alınmayacak. Emlak komutan sözleşmeleri ıstampa vergisinden ve bu işlemlere ilgilendiren düzenlenen kağıtlar kızıl kağıt bedellerinden derogasyon olacak. Gayrimenkul satma sözleşmesinin düzenlenmesinden dolayı oluşan zarardan noterler da mesul olacak. Bu zararın ihtişam tarafından ödenmesi halinde çap, sözleşmeyi düzenleyen notere rücu edecek. Notere cebin açılacak davalar, tapu sicilinin bulunduğu düzlük mahkemesinde görülecek.
Tapu işlemlerini hızlandırır, amma uçman havza ile test edilmeli
Gündemde olan düzenlemeyle ilişkin mütekellim Ustalık Çatı ve İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, “Halihazırda tapu dairelerinde personel ve verim yüzde 30 oranında. Zımnında işlemler haddinden fazla yoğun ilerliyor. Gökçe Yazın gelişiyle tatile çıkanlarla alay malay bu mahsul daha bile düşecek. Bakir aplikasyon güzelce. Dünyada kül tapu işlemleri noterler marifetiyle yürütülüyor. Faaliyet elan çok hız getirecek. Ancak kullanılmamış uygulamalar devreye girdiğinde ise bire bir uyarlama süreci oluyor. Bu yüzden kararın pratikteki uygulamalarını takip etmesi gerekir” diyerek konuştu.
“Aydınlatılması gereken konular var”
Genele yayılacak şekilde, emlak satışlarının kâtibiadil sözleşmesiyle yapılmasının müspet ayrımsız kadem olarak değerlendiren Emlak Pazarlama ve Koca Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan üstelik, “Tapu dairelerinin yoğunluğunun / yükünün azaltılmasında, hakeza tıpkısı yetkilendirme olumlu peki. Sektörümüz özellikle yıpranmamış konutların ‘satış vaadi ile mir’ sözleşmelerinin düzenlenmesinde noterlerle işbirliği içerisinde, yani sektörün muayyen aynı çalışma kültürü var. Ancak, bu yol tıpkısı vaat değil de direkt koca söz konusu olacağı amacıyla kanun maddesi taslağını gıyaben tabir etmem icabında, yer sonunda tescil kuruluşu yeniden ilgilendiren Tapu Dairesi olacağından, noterden iş yapıldığında mı, yoksa tapu mukteza kaydı kişi tarafında güncellediğinde mi tapu ant sürecinin kesinleşeceği, tapu harcı ödemesinin dahi analog şekilde noterde muamelat yapılınca mı, yoksa tapu kütük demir güncellemesi yapınca mı yapılacağı konularının aydınlatılmasında fayda var” diye niteleyerek konuştu. Tapu müessesesine hem tüzel hem dahi kaynak kişilerin haddinden fazla saygınlık ettiği aynı proses olduğunu nâkil Özcan, bu nedenle getirilecek bu garip yıpranmamış hak değişikliklerin öncelikle mahsus bir yörede / şehirde uçucu uygulamasının yapılması, ondan sonradan yürürlüğe alınmasının makul olacağını anlatım etti.
“Kişisel veriler ve dolandırıcılar konusunda tedbir alınmalı”
“Düzenlemede ‘kişisel verilerin gizliliği’ konusu çok yetişkin” diyen İsmail Özcan, “Noterlere tapu bilgilerine muvasala yetkisi verilmesi, bu asıl verilerin korunmasının şüphesiz sağlanacağı hususunu akla getiriyor; lüzumlu yazılımsal ve teknik arama ve süreçlerinin bol tıpkısı şekilde kurgulanmasından sonra işlerliğin başlatılması haddinden fazla durumunda olacaktır. Ayrıksı yandan özellikle gayrimenkule dayalı suç çetelerinin, noterlerin deneyim eksikliğinde, bu kanalı kullanarak aynı mızıka manüpilasyon ve suç oluşturacak girişimlerde bulunabilmesini önleyecek başka asayiş ve arama mekanizmaları da kurgulanmalı” dedi.
