Türkiye’nin istihsal ve ihracatında dünya lideri olduğu, zayıf yemiş sektörünün koca üçlüsü kendisine tabir edilen çekirdeksiz sıska üzüm, arık kayısı ve zayıf incirden 2021/22 sezonunun geride kalan diliminde 1 milyar 15 milyon dolarlık ihracat geliri elde edildi.

Iye İhracatçı Birlikleri verilerine bakarak; 31 Temmuz 2022 tarihi itibariyle balaban üçlünün 2020/21 sezonunda 914 milyon dolar olan ihracatı, 2021/22 sezonunun ayrımsız döneminde yüzde 11’lik artışla 1 milyar 15 milyon dolara yükseldi.
 
Çekirdeksiz kuru üzüm 400 milyon doları aştı

Zayıf meyveler içerisinde dış satım lideri bu sezonda çekirdeksiz cılız üzüm oldu. 1 Ilkgüz 2020 – 31 Orak Ayı 2021 tarihleri beyninde 203 bin titrem karşılığı 393 milyon dolarlık cılız üzüm ihraç eden sıska Türkiye, 2021/22 sezonunda ayrımsız dönemde 232 bin titrem cılız üzüm ihraç ederek 408 milyon dolar dövizi hanesine yazdırdı.

İngiltere 102,6 milyon dolarlık Türk üzümü talebiyle zirvedeki yerini korurken, Almanya’evet 58,2 milyon dolarlık çekirdeksiz kuru üzüm ihraç edildi. Hollanda 38 milyon dolarla listeye üçüncü bayağı girerken, İtalya’ya 32 milyon dolarlık, Avustralya’ya birlikte 27,5 milyon dolarlık çekirdeksiz cılız üzüm gönderildi. Çekirdeksiz sıska üzüm ihraç ettiğimiz mutluluk sayısı 101 yerine kayıtlara geçti.

Zayıf kayısı ihracatı 375 milyon dolar oldu

2021/22 sezonu içindeki ihracat performansıyla arada sırada çekirdeksiz sıska üzümle yarışan sıska sarıerik 2020/21 sezonuna göre miktar bazında yüzde 7’lik düşüşle 87 bin tondan, 80 bin tona düşse da, Türk arık kayısısı 2021/22 sezonunda ton başına 1290 dolar henüz eklenmiş altın ihraç edildiği için zayıf kayısıdan elde edilen döviz miktarı yüzdelik 29’luk artışla 291 milyon dolardan 375 milyon dolara taşındı.

Türk kayısısını sunma çokça Amerikalılar sevdi. Türkiye, Amerika Mürekkep Devletleri’hangi 57,3 milyon dolarlık ark sarıerik ihraç ederken, Fransa 36 milyon dolarlık Türk kayısısı irade etti. İngiltere 21,6 milyon dolarlık sıska kayısı ihracatıyla üçüncü sıraya adını yazdırırken, Avustralya ve Brezilya’ya sıska kayısı ihracatımız 17 milyon doları aştı.

Cılız ballıdarı ihracatı 232 milyon dolara ulaştı

Cennet meyvesi kuru incirin 6 Ekim 2021 tarihinde başlayan 2021/22 ihraç sezonunda, 30 Temmuz 2022 tarihine kadar 62 bin titrem 116 titrem ihraç edilerek, 232 milyon dolar dövizi Türkiye’ye kazandırdı. Arık incir ihracatı bir geçmiş zaman aynı ahit diliminde 230 milyon dolar olmuştu.

Ark incir ihracatında Fransa 31,4 milyon dolarlık tutarla zirvede yer alırken, Almanya 30,8 milyon dolarlık Türk arık inciri talebiyle zirve ortağı oldu. Amerika Birleşik Devletleri’hangi 30,3 milyon dolarlık cılız incir ihraç ettik. Bu ülkeleri 14,2 milyon dolarlık tutarla İtalya ve 12,5 milyon dolarla Kanada izledi.
 
Işık; “Türkiye dünyanın ark sonuç ambarı”
 
Türkiye’nin makul iklim özellikleri ve zayıf ürün üretimi üzere artağan toprakları sayesinde dünyanın zayıf yemiş ambarı konumunda olduğu bilgisini paylaşan Iye Zayıf Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Yüce Işık, amme kurumları, üniversiteler, araştırma enstitüleri, zirai savaşım teşkilatları, ihracatçılar, borsalar ve üreticilerin kuma akıntı etmesiyle sıska ürün sektöründe sonuç yıllarda verimliliği, azık güvenliğini ve ürünlerde kaliteyi ileri noktaya getirdiklerini, hazırlık zincirini üç üründe tarladan rafa kadar oluşturduklarını ifade etti.  
 
Enerjisi erdemli, potasyum, magnezyum ve kalsiyum zengini arık meyveleri Acun Keyif Örgütü’nün mıhlı mahsulat kategorisinde değerlendirdiğinin altını çizen Işık, “Dimdik nesiller yetiştirmemiz için bu ürünleri yaşamımıza bakmak istiyoruz. Cılız üzüm üreticisi sıfır İngiltere almanak 95 bin ton, Almanya 65 bin ton arık üzüm tüketirken, biz 43 bin titrem ark üzüm tüketiyoruz. Avrupa’dahi kuru meyveler torunlar okula giderken beslenme çantalarına konuluyor, Türkiye’dahi de bu alışkanlığı kazanmamız gerekiyor. Önümüzdeki dönemde ihracatımızı yükselme yanında, bağırsak tüketimi birlikte bırakmak için projeler geliştireceğiz” diye konuştu.

2022/23 sezonundan umutluyuz”

Sıska kayısı sezonunu tamamladıklarını, çekirdeksiz cılız üzümde ise son 1 taban girildiğini, kuru incirde ise sezonun bitmesine tahminî 2 ay kaldığını dile getiren Veli Sıska Kâr ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Şanlı Işık, mevcut tabloya bakarak 3 üründe sene sonunu 1 bilyon 100 milyon dolarlık ihracatla geride bırakmayı hedeflediklerini, müstahsil ve ihracatçı açısından tatmin edici ayrımsız sezonu geride bıraktıklarını vurguladı.

2022/23 sezonu ile ilişik hazırlıklarının dokunaklı bir şekilde sürdüğünü aktaran Işık, “2022/23 sezonunda çekirdeksiz ark üzüm, zayıf kayısı ve arık incirde rekoltelerde düşüş beklemiyoruz. Yayın kaliteleri dahi ihracata uygun. Üç üründe yüzde 10-15 aralığında dış satım artışı ve 1 bilyon 250 milyon dolar dış satım tutarı hedefliyoruz” diye görüşlerini paylaştı.

AVrupa Birliği topraklarının yüzde 30’unu organik sektörüne ayırıyor

Türkiye’birlikte uzvi üretimin 35 sene önceki ark yemiş sektöründe başladığı bilgisini paylaşan Iye Sıska Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Mualla Işık, “Yekpare dünya örgensel sektöründe konumunu ihya çabası içerisinde. Geçtiğimiz günlerde Almanya’da dünyanın en şişman organik fuarı Biofach düzenlendi. Fuarda konuşan Almanya Ekincilik Bakanı Cem Özdemir, pandemi ve Rusya-Ukrayna savaşı sonrasında örgensel sektörünün büyütülmesinin zorunluluk haline geldiğini, Rusya’evet alın bildirme nazik savunmanın uzvi sektörünü yükseltmek olduğunun altını çizdi. Özdemir, ayrıca önümüzdeki dönemde, Almanya başta tevessül etmek amacıyla Avrupa Birliği üyesi ülkelerin topraklarının yüzdelik 30’unda örgensel istihsal yapma hedefi ortaya koyduklarını dillendirdi. Türkiye’üstelik üstelik organik sektörü önümüzdeki süreçte katlanarak büyümesi, günümüzde 250’ye vasıl yapıt çeşitliliğimizin henüz da artması için, Türkiye’nin dünyadaki gelişmelerden izansız kalmaması kayıt. Bu doğrultuda devletin uzvi politikasını sektörle iş birliğinde oluşturup zaruri enfrastrüktür ve kaynakları oluşturulması gerekiyor” dedi.

Arık meyve sektöründeki ürünlerin birkaç su tüketerek yetişebilen mahsulat olduğunu vurgulayan Işık sözlerini şöyle tamamladı: “İncir ve sarıerik çok su istemiyor. Karbon kıç izine etkileri beş altı. Sıska ürün sektörü yerine üç esas ürünün istihsal kalitesi ve gıda güvenliğinin arttırılması için projeler geliştiriyoruz. Küresel ısınmanın sektöre etkilerini minimize geçmek için üniversiteler ve sektörün başka paydaşlarıyla kuma çalışmalar yürütüyoruz. Kalitenin artması, genişlik ve dilek dengesinin sağlanarak acun pazarlarına kararlı im arzı amacıyla ise lisanslı depoculuğa işlerlik kazandırmaya çalışıyoruz. Sektörümüzdeki kurumlar ortada hisse senedi birliğinin güçlenmesi noktasında benzeri iradeye sahibiz.”

Güneydoğu’dan cılız yemiş ihracatı

Türkiye’nin ark semere ihracatı 1,5 bilyon doları aştı

Arık meyvelerin faydaları nelerdir?