Artvin’in “asude site” unvanlı Şavşat ilçesinde 1100 almanak armut ağacının anıt ongun namına tescil edilmesi amacıyla faaliyet yürütülüyor.

Vali Yılmaz Doruk, ilçeye vabeste yaklaşık 2 bin rakımlı Yoncalı köyünde, 11 asırdır ayakta kalarak semere veren armut ağacını yerinde inceledi.

İlgililerden ağaçla ilgilendiren bilgelik düzlük Doruk, gazetecilere, dünyanın bildirme nemli armut ağacının hasadını köylülerle birlikte yapmanın mutluluğunu yaşadığını söyledi.

Doruk, ağacın anıt dikme niteliğinde olduğunu ve yüzlerce nesle tanıklık ettiğini belirterek, “Bayağı tıpkısı armut ağacı değil, 1100 yaşında. Bu ilmî namına tayin edildi. Ongun halen semere vermeye devam ediyor. Bu çok müjdeli benzeri durum. Biz da bugün anıt ağacını durumunda görerek hasadını yaptık. İlimizde kâin kestirmece 70 çeşit armut türünün tıpkı çeşidi. Bu ağacın dışında bölgede yaşı kestirmece 4-5 elan asırlara müstenit armut ağacını görmekteyiz.” dedi.

Valilik koordinesinde ilişkin kurumlarla ağacın abide dikme namına tescillenmesi üzere muktezi çalışmalara başladıklarını dile getiren Zirve, şunları kaydetti:

“Yer, Kentçilik ve İklim Değişikli Müdürlüğü, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi, Artvin Orman Toprak Müdürlüğü bünyesindeki maharet ekiplerimiz bilimsel icraat neticesinde abide ağacın tescil sürecini başlatarak gerekli takibini yapıyorlar. Dünyadaki en nemli armut ağacına henüz teferruatlı ömürler diliyoruz. Nice nesillere meyvesini tattıran bu ağacımızın, bu lezzeti ati nesillere de tattırmasını umut ediyoruz.”

Günümüze kadar mıhlı ayakta kalarak meyvesini nesilden nesle nâkil bu ağacı esirgeyici köylülere teşekkürname eden Şahika, “Bizler bile bu ağacın değerini bilip bizden sonraki nesillere dosdoğru bir şekilde devredeceğiz. Çağlara tanıklık fail ağaçtan etkilenmemek elde değil. Artvin üzere çokça özel benzeri dikme. Bu abide ağaç ilimizin ve bölgemizin tanıtımına da yardım sağlayacaktır.” ifadelerini kullandı.

“Ekolojik açıdan çok oylumlu benzeri derece”

Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Aydınlık Tüfekçioğlu birlikte literatüre baktıklarında Amerika’bile 410 yaşında, Romanya’bile dahi 610 yaşında armut ağaçlarının olduğunu aktardı.

Şavşat’taki armut ağacının yaşını belirlemek amacıyla ilmî çalışmalar yaptıklarını kaydeden Tüfekçioğlu, “Ağacın çapını, boyunu ölçtük. Ağaçtan artış kalemi aldık. Laboratuvarda yaptığımız gözyaşı sayımında, ağacın 1100 yaşında olduğunu ve dünyanın en buğulu ağacı olduğunu belirleme ettik. Bu armut ağacının 6.5 metre çevresi var.” değerlendirmesinde bulundu.

Tüfekçioğlu, armudun anavatanın Rum olduğunu ve bu coğrafyada bu büyüklüğünde buğulu tıpkısı ağacın olmasının kendilerini çok bahtiyar ettiğini vurgulayarak, Şavşat’taki bu abide ağacın fen dünyası için kalıtım bilimi tıpkı kaynak olacağını söyledi.

Ağaçtaki armutların 1100 yıl öncesinin genlerini taşıdığını dile getiren Tüfekçioğlu, şunları kaydetti:

“Başta ilimiz almak üzere ülkemizin turizmine ve tanıtımına önemli aynı yardım sağlayacağına inanıyoruz. Ülkemiz dünyadaki ekosistemlerin bir maketi durumunda. Artvin’de Türkiye’deki ekosistemlerin maketi durumundadır. Hakeza abide ağaçları keşfetmek, bu ağaçların dosdoğru şekilde sonuç verdiğini çalmak ve hasadını beğenmek köylüler kabil bizleri de sevindirdi. Ekolojik açıdan haddinden fazla makro tıpkı ayar. Korunması ve kollanmasında görev bizlere düşüyor. Bunun tescil altına alınması için süreci başlattık. Süreç bitmeme ediyor.”

Programda, DOĞRU Parti Artvin Mebus Erkan Teber, Şavşat Kaymakamı Yusuf Akış, Şavşat Belediye Başkanı Nihat Enerjik, Orman Toprak Müdürü Minar Sinan Özkaya ve vatandaşlar düzlük aldı.